พยานบุคคล
พระอาจารย์บำเพ็ญ รตินฺธโร
(พระอาจารย์แดง)
“รู้ เห็น เย็น สงบ”
1.ประวัติ
เกิดวันพุธที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2501 ณ บ้านหนองเดิ่น ต.ชุมพร อ.เมียวดี (เดิมเป็นอ.โพนทอง) จ.ร้อยเอ็ด บิดาชื่อ นายสุวรรณ มารดาชื่อ นางชา นามสกุล ชมบุตรศรี มีพี่น้อง 4 คน ท่านเป็นลูกคนโต มีน้องสาว 3 คน
ท่านเป็นหลักของครอบครัว ขยันทำงาน เป็นคนทำอะไรทำจริงและทำทันที เด็ดเดี่ยวกล้าหาญ ต่อมาครอบครัวอพยพจากร้อยเอ็ดขึ้นไปอยู่ภาคเหนือ ที่บ้านหนองเสา อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย เมื่อท่านอายุ 9 ขวบ ปี 25
ท่านสำเร็จการศึกษาชั้นประถมปีที่ ๔ แล้วออกมาช่วยพ่อแม่ทำงานเป็นพ่อค้าเร่ขายแตงโม เมื่อท่านไปเห็นคนปลูกใส่ยาเร่งสารให้โตเร็ว ท่านจึงคิดว่าเป็นการให้ยาพิษ ท่านจึงเลิกอาชีพค้าแตงโม ไปเป็นพ่อค้าถ่านอยู่ที่ จ.สุโขทัย
ท่านไปเห็นคนในสมัยก่อนที่นั่น ผู้หญิงไม่ใส่เสื้อ และเห็นเขาสร้างส้วมอยู่สูงกว่าบ้าน จึงเกิดความสลดสังเวชและเลิกเป็นพ่อค้า ท่านได้เป็นทหารเกณฑ์ ๑ ปี ในช่วงวันหยุดได้มีโอกาสกลับมาบ้านหนองเสา และได้กราบองค์หลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ ที่วัดหนองเสา
2.จุดเปลี่ยน ทำไมท่านถึงมาบวช
ปี ๒๕๒๘ ท่านได้พบพระอาจารย์ไชยา ซึ่งเพิ่งสึกและขึ้นไปเยี่ยมหมู่เพื่อน ที่บ้านหนองเสา พ่อแม่ท่านจะให้แต่งงานมีครอบครัวแต่ท่านไม่อยากแต่ง ท่านเคยพิจารณาว่าถ้าแต่งงานแล้ว มีลูกถ้าเกิดลูกออกมาตาบอดปัญญาอ่อนก็จะต้องเลี้ยงดูเขาตลอดชีวิต ถ้าครอบครัวมีที่นาเยอะเราก็จะต้องทำนาแบบนี้ไปตลอดชีวิต จึงเห็นความทุกข์จากการมีครอบครัว และอยากออกบวช ทั้งสองจึงชวนกันมาบวช ได้พบท่านเจ้าคุณปาน วัดโพธิสมภรณ์ ท่านบอกว่าหลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ กำลังจะสร้างวัดป่าบ้านค้อ ให้ไปช่วยท่าน
เมื่อท่านอายุ ๒๘ ปี เข้าบรรพชาอุปสมบทที่วัดโพธิสมภรณ์ อ.เมือง จ.อุดรธานี ในวันอังคารที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๒๘ โดยมีพระเทพเมธาจารย์ เป็นพระอุปัชฌาย์ พระครูอุดรคณานุศาสตร์เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และ พระครูสิริสารสุธีเป็นพระอนุสาวนาจารย์
ได้รับฉายาว่า รตินฺธโร แปลว่า ผู้ละแล้ว
ท่านเป็นคู่นาคและอุปสมบทพร้อมกับพระครูปิยสีลาจารย์ (พระอาจารย์ไชยา อภิชโย) เจ้าอาวาสวัดป่าบ้านค้อ องค์ปัจจุบัน(พระอาจารย์ไชยา อุปสมบทก่อน) หลังจากอุปสมบทท่าน มาอยู่จำพรรษาที่วัดป่าบ้านค้อ กับองค์หลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ
3.เมื่อบวชแล้วท่านมีอุบายธรรมหรือแนวคิดอะไรทำให้ท่านดำรงเพศนักบวชอยู่ได้
ขอนำลายมือของหลวงพ่อแดงมาดังนี้
- ความประทับใจที่มีต่อหลวงพ่อทูลหรือหลวงพ่อทูลสอนอะไรบ้าง
“เราเองเป็นคนผิด…เราจะแก้ปัญหาเรา ไม่ใช่แก้ปัญหาโลก มันแก้ไม่ตก เขาเป็นอยู่อย่างนี้ แก้เราอย่างเดียวทุกอย่างเรียบร้อย ทุกข์ก็เพราะเราไปหมายเอา สุขก็เราไปหมายเอา มันแก้ที่เรา” ครั้งหนึ่งในการพิจารณาของท่าน ภายหลังที่ท่านทำงานกับหลวงพ่อทูล
ก่อนออกไปปลีกวิเวกภาวนาที่ภาคเหนือ หลวงพ่อทูลกล่าวว่า “ต้องให้ได้ ภูมิใดภูมิหนึ่ง ถ้าไม่ได้อะไร อย่ากลับมา”
หลวงพ่อทูล สอนท่าน “เรื่องการอยู่กับโยม การวางตัวให้สำรวมให้มากที่สุดต้อง ครองผ้าทุกครั้ง เวลาคุยกับโยม อย่าไปดุโยม”
ปกติหลวงพ่อแดงเป็นคนไม่ค่อยพูด มีครั้งหนึ่งท่านมาเล่าให้ฟังบอกว่า หลวงพ่อทูลท่านทำงานทั้งกลางวันและกลางคืนไม่หยุดพัก เพราะท่านไปเห็นหลวงพ่อทูลทำ ถ้ามีเด็กๆมาอบรม เด็กๆเข้านอนหมดแล้ว หลวงพ่อทูลท่านจะออกมาล้วงท่อส้วมที่อุดตันไม่เคยรังเกียจเลย ท่านทำเอง ท่านทำเป็นตัวอย่างให้เห็น บางครั้งเสร็จงานมาดึกๆหลวงพ่อทูลท่านยังทำงานอยู่เลย เป็นแบบอย่างให้พวกเรา สังเกตเอง
- อื่นๆ
อุปนิสัยที่ลูกศิษย์สังเกตจากข้อวัตรปฏิบัติติของหลวงพ่อแดง มี 8 ข้อ
- สงบ ท่านมีความสงบดูเรียบร้อยอยู่เป็นปกติ
- เสงี่ยม ท่านเป็นผู้รู้จักการวางตัว รู้กาลเทศะ
- สง่า ท่านเป็นผู้สง่าผ่าเผยน่าเคารพยำเกรง น่าเสื่อมใส ในทุกที่ทุกเหตุการณ์
- สะอาด ท่านเป็นคนสะอาดเรียบร้อยไม่ว่าเรื่องเล็กๆน้อยๆ
- สมถะ ท่านเป็นคนมักน้อยถือสันโดษ ไม่เห็นแก่ลาภสักการะใด มีความอดทนสูงแม้จะอาพาธก็ตาม
- สัจจะ มีความเด็ดเดี่ยว กล้าหาญ พูดคำไหนคำนั้น ทำทันที
- สังเกต ตัวเอง ครูบาอาจารย์และสิ่งแวดล้อม รวมถึงการใส่ใจในเรื่องเล็กน้อย
- เสน่ห์ รวมความที่กล่าวมาทั้งหมดทำให้ท่านเป็นผู้ที่มีเสน่ห์ใครอยู่ใกล้ก็ได้กำลังใจ ได้ความคิด ความรู้สึกที่ดี เป็นเนติแบบอย่างในการคิด การทำ การพูด ได้เป็นอย่างดี